Recherhce
Anglais

Grotte de «Anémotripa » à Pramanta – Maison bourgeoise de Giorgos Polizos (à Tsopela en Pramanta)

Situation géographique

Municipalité du Nord Tzoumerka, Epire, Grèce

Début du circuit : Grotte de «Anémotripa » à Pramanta (39°30'47.3"N 21°05'12.7"E), altitude de 887m

Halte à mi-parcours : place centrale de Pramanta (39°31'24.3"N 21°06'14.2"E), altitude de 830m

Arrivée du circuit : Village de Tsopela en Pramanta (Maison bourgeoise de l’artiste Giorgos Polizos) (39°31'19.9"N 21°07'24.8"E), altitude de 886m

Distance totale du circuit : 5,4 km et durée : 1 heure 15.

État du circuit

Très bon état.

Durée du circuit

1 heure et 15 minutes.

Introduction / description

Le circuit proposé commence à la Grotte « Anémotripa » (qui signifie « Trou du vent ») de Pramanta, découverte en 1960. La Grotte possède trois niveaux, le deuxième niveau ayant été aménagé à des fins touristiques avec un parcours de 350m (voire les photos), des lacs et des stalactites. En suivant la route en direction de Pramanta sur 3,1 km, nous arrivons sur la place centrale de Pramanta avec son platane centenaire et l’église en pierre de Agia Paraskévi (39°31'24.4"N 21°06'14.2"E). Après une brève halte à la fontaine de « Arapi » (39°31'24.5"N 21°06'13.3"E), nous suivons la route en direction de Mélissorgi sur 4,6 km jusqu’à la bifurcation avec la route de Tsopéla. Tourner à gauche et continuer sur 800m jusqu’à la demeure en pierre de l’artiste Giorgos Polizos.

Critère de selection et appréciation qualitative

- Intérêt historique et ethnologique
- Le circuit s’inscrit dans un territoire classé Paysage de beauté naturelle exceptionnelle
- Le territoire représente un musée d’histoire naturelle, d’ethnologie et de folklore en plein air où l’on peut découvrir des éléments de l’histoire des hommes (constructions en pierre) au milieu d’un environnement naturel unique.

Type de circuit

Circuit pédestre sur route, sans difficulté particulière, recommandé pour des marcheurs débutants (niveau A)

  • Morphologie du terrain : Les altitudes sur le circuit sont de 887m à la Grotte de « Anémotripa », une petite descente jusqu’à 830m pour la place centrale de Pramata et une petite montée à 886m pour atteindre la maison bourgeoise de Giorgos Polizos.
  • Appréciation esthétique : Paysage d’une beauté naturelle exceptionnelle fortement marqué par la présence du Mont Stroggoula en Tzoumerka (2021m) avec des pentes en rocher calcaire, des éboulis et une forêt originelle de sapin.
  • Végétation et espèces : Forêt de sapin dans la région de Pramanta. Au pied du Mont Stroggoula des prairies et des pâturages avec une végétation touffue et herbacée. Plus bas, hormis le sapin poussent des arbousiers, chênes, pins noirs et hêtres. Parmi la faune, des loups, des renards, des ours, des sangliers, des lièvres, des perdrix, des oiseaux de proie et d’autres petits oiseaux.

Détails historiques

Le village de Pramanta est le siège administratif de la Municipalité du Nord Tzoumerka (http://www.voreiatzoumerka.gr) et le village le plus important de la municipalité (1527 habitants au recensement de 2011). Le village construit sur les flancs du Mont Stroggoula (sommet du Tzoumerka) et entouré des petits villages de Christi et de Tsopéla, a longtemps été un important village d’artisans constructeurs de la pierre. Les artisans constructeurs-tailleurs de pierre de Pramanta étaient considérés depuis le début du 19ème siècle comme des bâtisseurs très qualifiés ; ils voyageaient en équipe et travaillaient dans toute la région de l’Epire, de la Thessalie et de l’Aitoloakarnania sur des chantiers de construction de maisons, églises, clochers, ponts et fontaines. L’un de leurs ouvrages publics le plus important est celui du Pont de Plaka (situé dans la communauté de communes des Raftanaii) sur la rivière Arachtos (39°27'37"N 21°1'47"E), construit en 1866 par le maître artisan Kostas Békas. Le pont, de 61m de long et de 19,70m de haut, est l’un des plus grands ponts à arche unique des Balkans.
La technique de la construction-taille de la pierre développée par les artisans de Pramanta est le résultat de la présence forte de la pierre dans la vie des hommes mais surtout de la pauvreté de la région en raison du manque de terres cultivables et de l’éparpillement des terres à faible rendement qui procuraient difficilement de quoi vivre aux familles.
Les équipes d’artisans constructeurs étaient absentes pendant de longues périodes en raison de leurs chantiers. Le premier groupement d’habitations a probablement été créé par des éleveurs nomades, activité à laquelle se consacre aujourd’hui une grande partie des habitants de Pramanta.
On peut voir à l’ouest du village, en contrebas de la route, des murs datant de la période hellénistique qui ont été sauvegardés. Il s’agit probablement de l’acropole d’un petit château qui contrôlait le courant de la rivière Arachtos.

Pour plus d’informations sur Pramanta consulter Ce site, qui propose plusieurs liens vers d’autres sites.

Carte du circuit

ΣΠΗΛΑΙΟ «ΑΝΕΜΟΤΡΥΠΑ» - ΠΡΑΜΑΝΤΑ- ΤΣΟΠΕΛΑ

Γεωγραφική κατάσταση

Δήμος Βορείων Τζουμέρκων, Ήπειρος, Ελλάδα
Έναρξη διαδρομής: Σπήλαιο «Ανεμότρυπα» Πραμάντων (39°30'47.3"N 21°05'12.7"E), σε υψόμετρο 887 μ.

Ενδιάμεσος σταθμός διαδρομής: Κεντρική πλατεία Πραμάντων (39°31'24.3"N 21°06'14.2"E), σε υψόμετρο 830 μ.

Κατάληξη διαδρομής: Οικισμός Τσόπελα Πραμάντων (Οικία του καλλιτέχνη Γιώργου Πολύζου) (39°31'19.9"N 21°07'24.8"E), σε υψόμετρο 886 μ.

Συνολική απόσταση διαδρομής: 5,4 χιλ. και χρόνος 1 ώρα και 14 λεπτά.

Κατάσταση διαδρομής

Πολύ καλή κατάσταση.

Διάρκεια της διαδρομής

1 ώρα και 14 λεπτά.

Εισαγωγή / περιγραφή

Η έναρξη της διαδρομής τοποθετείται στο σπήλαιο «Ανεμότρυπα» Πραμάντων, το οποίο ανακαλύφθηκε στα 1960. Το σπήλαιο διαρθρώνεται σε τρία επίπεδα, εκ των οποίων το μεσαίο έχει αξιοποιηθεί τουριστικά, και αφορά μια διαδρομή 350 μ. (βλ. παράρτημα εικόνων), όπου και σχηματίζονται λίμνες και σταλακτίτες. Ακολουθώντας τον ασφάλτινο δρόμο προς την Πράμαντα φτάνουμε σε 3,1 χιλ. στην κεντρική πλατεία των Πραμάντων με τον αιωνόβιο πλάτανό της, όπου βρίσκεται η πετρόχτιστη εκκλησία της Αγίας Παρασκευής (39°31'24.4"N 21°06'14.2"E). Κάνοντας μια μικρή στάση στην παρακείμενη βρύση του «Αράπη» (39°31'24.5"N 21°06'13.3"E) ακολουθούμε το δρόμο προς Μελισσουργούς και στα 4,6 χιλ., όπου και η διακλάδωση του δρόμου για Τσόπελα, στρίβουμε αριστερά και συνεχίζουμε για άλλα 800 μέτρα μέχρι την πετρόχτιστη οικία του καλλιτέχνη Γιώργου Πολύζου.

Κριτήρια επιλογής και ποιοτική αποτίμηση

- IΙστορική και εθνολογική αξία.
- Η διαδρομή ανήκει στα τοπία ιδιαίτερου φυσικού κάλλους.
- Η περιοχή αποτελεί ένα υπαίθριο μουσείο φυσικής ιστορίας, εθνολογίας και λαογραφίας, όπου είναι διάσπαρτα, μέσα στο μοναδικής αξίας φυσικό περιβάλλον, στοιχεία του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος (πέτρινα κτίσματα).

Τυπολογία διαδρομής

Πεζοπορική διαδρομή αποκλειστικά σε άσφαλτο, χωρίς ιδιαίτερο βαθμό δυσκολίας, ενδεικνυόμενη για κυρίως για αρχάριους πεζοπόρους (τύπου Α΄)

  • Μορφολογία του εδάφους: Οι υψομετρικές διαφορές κυμαίνονται μεταξύ 887 μ. στο σπήλαιο «Ανεμότρυπα» με μια μικρή κάθοδο στα 830 μ. στην κεντρική πλατεία Πραμάντων και μικρή άνοδο στα 886 μ. στην οικία Γιώργου Πολύζου.
  • Αισθητική αξία: Φυσική ομορφιά εξαιρετικού κάλλους με έντονη την παρουσία της κορυφής Στρογγούλας Τζουμέρκων (2.021 μ.) με τις απόκρημνες ασβεστολιθικές βραχώδεις πλαγιές, τους χαλικώνες στη βάση της και το αμιγές δάσος ελάτης στην περίμετρό της.
  • Βλάστηση και είδη: Στη β: Δάση ελάτης στην περιοχή των Πραμάντων. Στη βάση της Στρογγούλας «στεπόμορφα λιβάδια» και βοσκοτόπια με θαμνώδη και ποώδη βλάστηση. Πιο χαμηλά, εκτός από την ελάτη, απαντούν κουμαριές, βελανιδιές, μαυρόπευκα και οξιές. Στην πανίδα της περιοχής απαντούν λύκοι, αλεπούδες, αρκούδες, αγριογούρουνα, λαγοί, πέρδικες, αρπακτικά και άλλα μικρότερα πουλιά.

Ιστορικές λεπτομέρειε

Τα Πράμαντα ή η Πράμαντα, αποτελεί την έδρα του Δήμου Βορείων Τζουμέρκων (http://www.voreiatzoumerka.gr) και το μεγαλύτερο χωριό του Δήμου (1527 μόνιμοι κάτοικοι στην απογραφή του 2011). Το χωριό, χτισμένο στους πρόποδες της Στρογγούλας (η κορυφή των Τζουμέρκων) και πλαισιωμένο από τους μικρούς οικισμούς των Χριστών και του Τσόπελα, αποτέλεσε για δεκαετίες σημαντικό μαστοροχώρι. Οι Πραμαντιώτες μάστορες-πελεκάνοι είχαν αναδειχθεί από τις αρχές του 19ου αι. σε ικανότατους κτίστες, οι οποίοι ταξίδευαν οργανωμένοι σε ομάδες και αναλάμβαναν έργα στις περιοχές της Ηπείρου, της Θεσσαλίας και της Αιτωλοακαρνανίας, κατασκευάζοντας οικίες, σχολεία, εκκλησίες, καμπαναριά, γεφύρια και βρύσες. Ένα από τα σημαντικότερα έργα των Πραμαντιωτών κτιστάδων είναι το Γεφύρι της Πλάκας (Κοινότητα Ραφταναίων) στον ποταμό Άραχθο (39°27'37"N 21°1'47"E), έργο του 1866 του Πραμαντιώτη πρωτομάσρορα Κώστα Μπέκα. Το γεφύρι, ένα από τα μεγαλύτερα πέτρινα μονότοξα γεφύρια της Βαλκανικής, έχει μήκος 61 μ. και ύψος 19.70 μ. Η τέχνη των Πραμαντιωτών κτιστάδων-πελεκάνων υπήρξε συνέπεια της παρουσίας της πέτρας στη ζωή των ανθρώπων, αλλά κυρίως της φτώχειας που μάστιζε την περιοχή λόγω της έλλειψης καλλιεργήσιμων εδαφών, αλλά και των μικρών διάσπαρτων κλήρων με μικρές αποδόσεις που εξασφάλιζαν με δυσκολία την επιβίωση των οικογενειών. Οι ομάδες των κτιστάδων, καθώς εργάζονταν για μεγάλο διάστημα εκτός του οικισμού, απουσίαζαν για μεγάλα χρονικά διαστήματα. Κατά πάσα πιθανότητα. ο πρώτος οικισμός είναι δημιούργημα της νομαδικής κτηνοτροφικής δραστηριότητας, με την οποία ασχολείται ενεργά σήμερα μεγάλο μέρος των κατοίκων των Πραμάντων. Στα δυτικά χωριού, πρίν την είσοδο σε αυτό, κάτω από τον αμαξιτό δρόμο, σώζονται λείψανα ελληνιστικών τειχών. Πρόκειται πιθανότατα για ακρόπολη μικρού κάστρου που ήλεγχε το ρου του Αράχθου.

Για την Πράμαντα, βλ. http://www.ntua.gr/MIRC/db/epirus_db/20_Iwannina/20_25_Pramadon/20_25_2_DD_Pramadon/20_25_2_DD_Pramadon.htm, όπου και σχετικοί σύνδεσμοι.

Θέση

 

 

   

Patrimoine
matériel

 

Patrimoine
immatériel

 

Acteurs

 

  • Retour
  • Format imprimable
  • Sommet de la page